نوشته ی زیر یادداشتی از فیلم “خواب زده ها” به کارگردانی فریدون جیرانی است که در ایام سی و دومین جشنواره فیلم فجر منتشر شده بود. به بهانه اکران عمومی این فیلم، مطلب زیر بازنشر شده است.
فیلم خواب زده ها آخرین اثر سینمایی فریدن جیرانی است. فیلمی کمدی و قصه گو. اما خوب قصه تعریف نمی کند. مخاطب را تشنه می کند ولی به موقع آب نمی دهد.
فیلمنامه تقریبا بی نقص است و بیشتر ضعف به ساخت برمی گردد و کارگردانی، جیرانی بعد از تجربه ی نا موفق تله فیلم ” داستان مرد عوضی” سراغ سوژه طنزی می رود که بر اساس یک خواب شکل می گیرد. مادر فیروز به خواب همه ی دوستان فیروز می رود و از همین طریق به او می فهماند که یا باید رضایت دختر خدمت کارش ( نازگل مشرقی) را به دست بیاورد یا تا ۲۴ ساعت آینده میمیرد . سوژه خواب تماشاگر را با خود همراه می کند و به عالم واقعیت می آورد و این رکن اساسی فیلمنامه است. بنابراین این فیلمنامه را می توان فیلمنامه ای کم نقص دانست. اما همین فیلمنامه وقتی به مرحله اجرا و کارگردانی می رسد با ضعف روبرو می شود، ضعفی که کل اثر را درگیر خود می کند و نتیجه را آنچنان که باید شیرین و دلچسب نمی کند. و این درست همان ضعفی است که جیرانی در قصه پریا دچار آن شده بود. یک ترکیب عالی، چیدمان خوب اما در لحظه هایی از هم پاشیده!
جیرانی می توانست با ساختاری محکمتر، فیلمنامه کم نقص خواب زده ها را با بازی زیبا و تحسین بر انگیز فرهاد اصلانی و اکبر عبدی ترکیب کند و نتیجه ای دلنشین و شاهکاری بعد از ” من مادر هستم” را ارائه دهد.
اما نمی توان تمام حاشیه های پیرامون فریدون جیرانی را نادیده گرفت و از تاثیر حاشیه های ویرانگر گذشت. حاشیه هایی که از یک سال گذشته جیرانی ” من مادر هستم” را درگیر خود ساخته، برنامه ی هفت را با حاشیه فراوان از دست داده و برای دفاع از فیلم مظلومش مقابل طیف های متفاوتی قرار گرفته است. و تمام این ها کافی است که جیرانی نتواند حتی از ساره بیات بازی مناسبی بگیرد. که نتیجه ی آن بازی بسیار مبتدی و لوس ساره بیات شده است.
خلاصه آنکه فیلم ” خواب زده ها” جیرانی اثری نه چندان دلچسب و نقطه ی نه چندان روشن در کارنامه فریدون جیرانی است.
در واقع “خواب زده ها” همچون پیتزایی می ماند که مواد غذایی با کیفیتی و به اندازه و حتی فراوان دارد که حاصل یک پیتزا خوشمزه خواهد شد. اما تمام مواد پیتزا از هم پاشیده است و هرچند که طعمش تغیری نکرده ، اما نمی توان از کمبود پنیر پیتزا چشم پوشید.
بابک ساجدی – سینما فستیوال